W barze na Centralnym

Ilekroć bywam na Dworcu Centralnym w Warszawie, zawsze z sentymentem wracam do minionych lat. Na dworcu tym bywałem bardzo często. A to z racji studiów w stolicy, a to z powodu częstych podróży służbowych lub odwiedzin rodziny, a to wreszcie z tytułu przyjazdu na sesje podczas jednych, a następnie kolejnych studiów podyplomowych. Jednak najbardziej utkwiły w mojej pamięci dwa pobyty na nowym już Dworcu Centralnym.

Pierwszy miał miejsce w czwartek 3 grudnia 1975 roku, a więc dwa dni przed jego oficjalnym otwarciem. Wtedy to razem z dość sporą grupą młodzieży płci męskiej zaawansowanej wiekowo, ale pewnej ideologicznie, z entuzjazmem szlifowaliśmy podwoje dworca, by w pełni blasku i dostojeństwa mógł przyjąć szczególnego gościa, czyli sekretarza generalnego KPZR Leonida Breżniewa, który przybywał specjalnym pociągiem, by zaszczycić obrady VII Zjazdu PZPR. A miał to być zjazd szczególny, gdyż zdecydowano na nim o wprowadzeniu do Konstytucji PRL zapisu o kierowniczej roli partii i przyjaźni ze Związkiem Radzieckim. Zmiany te 10 lutego 1976 roku formalnie wprowadził sejm. Ten entuzjazm niewiele przygasł nawet po tygodniu, a więc pięć dni po oficjalnym otwarciu dworca, kiedy dostrzegłem na nim pierwsze ekipy remontowe. A przez wiele lat niczym relikwie przechowywałem kawałki złocistozielonych profilowanych blach, które długo zdobiły wnętrza dworca.

Drugi z zapamiętanych pobytów na Centralnym miał miejsce po kilka latach, czyli za czasów późnego Gierka, kiedy hasło: „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej” już trochę wypłowiało i zaczynało murszeć. Podobnie jak robiłem to wielokrotnie, tym razem też oczekiwanie na pociąg postanowiłem wykorzystać na zjedzenie obiadu w barze usytuowanym tuż nad kasami biletowymi. Zawsze zwyczajowo posilałem się tutaj pomidorową z ryżem, kotletem mielonym z ziemniakami i buraczkami oraz płynem, który nazywano kompotem. Tak było i tym razem. Zaniosłem parującą zupę i mielonego na wolny stolik i poszedłem po kompot oraz sztućce. Jakież było moje zaskoczenie, kiedy po powrocie dostrzegłem przy stoliku postawnego ciemnoskórego mężczyznę, który ze smakiem pałaszował moją pomidorową. Nie znałem angielskiego ani żadnego innego murzyńskiego języka, więc odstąpiłem od interwencji i w pośpiechu zacząłem konsumować mielonego z ziemniakami i buraczkami, nie zważając na to, że czarnoskóry mężczyzna tajemniczo mi się przygląda. A kiedy kończyłem swój niby kompot, mężczyzna powiedział łamaną polszczyzną: Ja rozumieć. Polska. Kryzys.

Zerwałem się na równe nogi, podniosłem z podłogi torbę turystyczną, by szybko opuścić bar. I wtedy zauważyłem, że na sąsiednim stoliku, przy którym nie siedział nikt, stał talerz z lekko parującą zupą pomidorową z ryżem, a obok drugi talerz z kotletem mielonym, ziemniakami i czerwonymi buraczkami.